مهم ترین تاثیرات وزن بدن در دام زنده
در این مقاله قصد داریم به روش هایی برای تشخیص سلامت گوسفند زنده بپردازیم. اصولا گوشت این حیوان جزو وعده های اصلی غذایی مردم ایران است و قیمت آن نیز بسیار بالا رفته است و تشخیص سلامت آن بسیار مهم است که توسط کارشناسان این حوزه مخصوصا دام پزشکان صورت می گیرد که این امر در مطب های این بزرگواران انجام می گیرد ، گوسفند ها اصولا دارای بیماری هایی هستند که تشخیص آن ها بسیار مهم می باشد.
برای تشخیص سلامت گوسفند زنده می توان از روش های مختلف ظاهری یا بررسی حالات فیزیولوژیکی گوسفند استفاده کرد که. این روش ها متنوع بوده و توسط بسیاری از دام پزشکان مورد بررسی قرار می گیرد. این روش ها متقاوت است و برخی افراد باتجربه نیز می توانند با استفاده از این روش ها، سالم بودن یک گوسفند را تشخیص دهند اما با خرید از مراکزعرضه گوسفند زنده از سلامت گوسفند زنده می توانید اطمینان دارشته باشید.
اولین روش تشخیص سلامت گوسفند زنده بررسی دهان است که آیا ترشحات چرکی دارد یا خیر در صورت وجود این ترشحات نشان دهنده این است که ریه این جانور پستاندار با مشکل مواجه شده است و باید سریعا به دام پزشک های مربوطه انتقال داده شود. روش دیگر بررسی میزان استحکام پشم گوسفند است که آیا به راحتی کنده می شود یا خیر در صورت عدم استحکام آن باید کبد آن را بررسی کرد که آیا مشکلی دارد یا خیر و روش دیگر ظاهری لمس کردن مهره های گوسفند است که نشان دهنده میزان چاقی یا لاغری این حیوان است. برای تشخیص جگر سالم گوسفند باید آن را بعد از ذبح گوسفند مشاهده کرد که آیا جگر صاف است و رنگ آن را با برش مشاهده کرد که باید رنگ قرمز جگری را داشته باشد .همچنین بعد از برش دو رگ را دارا بوده که نباید انگلی داشته باشد. یکی دیگر از راه های تشخیص سلامت گوسفند زنده بررسی نشخوار کردن این حیوان است که این امر به صورتی انجام می گیرد که بعد از اینکه گوسفند چرا کرد علف وارد دستگاه گوارش پیچیده ی آن می شود و پس از برخورد با ترشحات سپس دوباره وارد دهان می گردد و هضمش را ادامه می دهد. همچنین نشخوار سالم نشان دهنده این است که این دام سیستم گوارش سالمی دارد و اینکه وقتی به گله خود نگاه می کنید باشد متوجه شوید نصف آن ها در حال نشخوار هستند. مدفوع دام سالم نیز دارای ویژگی های منحصر به فردی است از جمله اگر خیلی نرم بوده باشد نشان دهنده آن است که این گوسفند اسهال دارد و اگر خیلی سفت باشد نشان دهنده این است که یبوست دارد. همچنین در مدفوع گوسفند نباید خون وجود داشته باشد زیرا نشان دهنده این است که سلامت گوسفند زنده در خطر است. همچنین گوش های گوسفند باید برافراشته بوده و هنگام شنیدن صدا به سمت آن حرکت کند همچنین این گوش ها وقتی درگیر مگس ها هستند باید حرکت کرده و این مگس ها را از خود دور کنند.
از دیگر علائم ظاهری سلامت گوسفند زنده، داشتن چشمی شفاف و براق بدون هیچ گونه کدری است. همچنین گوسفند سالم همیشه در حال نشخوار است و به همین دلیل فربه و چاق است. از دیگر نشانه های گوسفند زنده سالم، می توان به تحرک بالای گوسفند اشاره کرد.از دیگر علائمی که در تشخیص سلامت گوسفند بسیار مهم است، موارد ذیل می باشد.
گوسفند سالم نباید دارای ترشحاتی از بینی و چشم باشد.
گوسفند سالم دارای بی اشتهایی، لرزش و عدم تعادل در بدن نمی باشد.
علائمی مانند سرفه، سرگیجه، عطسه و اسهال از نشانه های ناسالم بودن گوسفند است.
اگر گوسفند دچار سقط جنین شود نیز یکی از نشانه های ناسالم بودن گوسفند است.
اگر در دام ها چنین علائمی مشاهده شد، بهتر است سریعتر دامپزشک آنها را معاینه کند.
برای بررسی صفات فیزیولوژیک گوسفند جهت سلامت گوسفند زنده، باید از دستگاه های مخصوص که در اختیار دام پزشک مربوطه است ، استفاده کرد که در این دستگاه ها مشخص می شود عمر اقتصادی گوسفند 4 تا 6 سال است ، دمای بدن در گوسفند باید 39/5 درجه سانتی گراد باشد ، تعداد تنفس در هر دقیقه باید 19 بار باشد که اگر هر کدام از این موارد با تغییرات جزئی مشاهده شد باید حتما گوسفند توسط دارو های مختلف درمان گردد و گرنه سلامت گوسفند زنده با مشکل مواجه شده است.
حالات فیزیولوژیکی و طبیعی حیوان که در بیشتر مواد مورد توجه قرار مىگیرند عبارتند از: درجهٔ حرارت بدن، تعداد ضربان قلب در دقیقه، تعداد متوسط تنفس در دقیقه، سن بلوغ، حالت طلب و مدت آن، فواصل بین دوحالت طلب، طول دورهٔ آبستنی، دورهٔ شیردهی، سن جفت گیرى و سن در اولین فحلی.
درجهٔ حرارت بدن حیوانات معمولاً ثابت است، ولى تغییرات محیطى مثل افزایش یا کاهش درجه حرارت، سرماى محیط همراه با رطوبت، مىتواند سبب کاهش درجهٔ حرارت بدن حیوان گردد و فعالیت فیزیکى ممکن است در حدود یک درجه سانتىگراد در آن تغییر ایجاد بکند.
در جدول A درجهٔ حرارت طبیعى حیوانات اهلى و در جدول B تعداد متوسط ضربان نبض و در جدول C طول مدت آبستنى در دامهاى مختلف نشان داده شده است.
جدول A – درجهٔ حرارت طبیعى حیوانات اهلى
نوع دام حرارت طبیعى بدن برحسب درجهٔ سانتىگراد
گاو ۳۸/۵
گوسالهٔ شیرخوار ۴۰
گوسالهٔ قبل از یکسالگى ۴۰-۳۸/۵
گوسفند ۴۰-۳۹
طیور ۴۲/۵-۴۰/۵
جدول B- تعداد متوسط ضربان نبض در حیوانات مختلف
نوع دام تعداد ضربان نبض در دقیقه
گوساله ۱۰۰-۷۰
گاو شیرى ۸۰-۷۰
گاو گوشتى ۶۰-۴۸
بره ۱۰۰-۹۰
گوسفند بالغ ۸۵-۷۰
گوسفند پیر ۶۵-۶۰
مرغ ۱۶۰-۱۳۰
جدول C- طول مدت آبستنى در حیوانات اهلى
نوع دام حداقل دورهٔ آبستنى حداکثر دورهٔ آبستنى حد متوسط دورهٔ آبستنى
مادیان ۳۱۰ روز ۳۴۰ روز ۳۴۰ روز
گاو ۲۷۰ روز ۳۱۰ روز ۲۸۵ روز
بز و میش ۱۴۵ روز ۱۵۵روز ۱۵۰ روز
سگ ۵۰ روز ۶۵ روز ۶۳ روز
با توجه به این جداول هرگونه تغییرى که در سلامت حیوان بهوجود آید، فوراً قابل تشخیص خواهد بود. به موازات تغییرات ظاهری، تغییراتى در خون، ادرار، مدفوع حیوان نیز از لحاظ شیمیائى و فیزیکى حاصل مىگردد که اغلب اوقات براى پى بردن به آنها و تشخیص بیمارى کمک مىکند.
تعریف بهداشت دام
رعایت اصول و نکاتى است که بهوسیلهٔ آن مىتوان دام پرورش گوسفند را در سلامت کامل نگهدارى کرده و با تکیه بر این اصول مىتوان از شیوع بیمارىهاى دامى جلوگیرى کرد.
در دامپروری بهعلل اقتصادى نبودن، پرجمعیت بودن بهندرت به معالجهٔ حیوان مىپردازند و فقط با جدیت و مراقبت و با بهکار بستن فنون بهداشت و افزودن به مقاومت دام از بروز بیمارىها جلوگیرى کرده و سلامت گله را تأمین مىکنند.
گوشت گوسفندی یکی از مرغوبترین گوشت ها محسوب می شود. برای آشنایی با بهترین روش های پخت گوشت گوسفندی مقاله ذیل را مطالعه فرمایید. امیدواریم که مفید باشد.
گوشت بره: به گوشتی گفته می شود که از کشتار گوسفندی به دست آید که سن آن کمتر از 12 ماه باشد و هنوز دندان ندارد. گوشت بره گوسفندی به مراتب بهترین نوع گوشت گوسفندی از نظر نوع طبخ و نرمی به حساب می آید. در کمترین زمان پخته می شود و از نظر طعم لذیذترین نوع محسوب می شود.
گوشت هاگست: به گوشتی گفته می شود که از کشتار گوسفندی که فقط دو دندان دارد بدست آمده باشد.
گوشت گوسفندی قوچ (ماده)یا میش(نر): این گوشت گوسفندی از کشتار گوسفندی با بیش از دو دندان دائمی حاصل می شود.
گوشت گوسفندی به علت داشتن مقادیر بالای پروتئین و امگا 3 جزو مرغوبترین گوشت ها به حساب می آید. گوشت گرم و تازه گوسفندی طرفداران زیادی بین مردم دارد و خوردن آن حس خوبی را به مصرف کننده می دهد. همانطور که در بالا گفته شد،گوشت گوسفندی حاوی مقادیر بالایی پروتئین است. پروتئین موجود در گوشت گوسفندی به نوع قابل هضم تبدیل می شود. دقت کنید موقع پخت گوشت دمای اجاق گاز را بالا نبرید، وقتی دمایی که به گوشت می رسد به 75 تا 80 درجه سانتی گراد برسد آب موجود بین پروتئین گوشت تبخیر می شود و در نتیجه گوشت چروکیده و چرم مانند می شود. بنابراین بهتر است گوشت با حرارت ملایم پخته شود.
حتی الامکان سعی کنید در حین پخت دوباره آب به گوش اضافه نکنید چون با اضافه کردن آب مجدد به گوشت در حال پخت مزه گوشت تغییر خواهد کرد و دیرتر پخته خواهد شد. علاوه بر آب پز کردن گوشت، روش های دیگری نیز برای پخت گوشت موجود است که از جمله آنها کبابی کردن را می توان نام برد. برای طبخ گوشت به طور کبابی بهتر است از قبل گوشت را در مخلوط ماست و سرکه بخوابانید با این روش هم گوشت زود پخته خواهد شد و هم اینکه خوشمزه تر می شود. میزان حرارتی که از طریق زغال یا وسیله پخت و پز به گوشت کبابی داده می شود متناسب با اندازه تکه های برش خورده گوشت باید باشد. هرچه اندازه تکه ها بزرگتر باشد دمای زیادی برای پخت لازم خواهد بود. البته در این مورد نیز فراموش نکنید که دمای بیش از اندازه از کیفیت و طعم و مزه گوشت کم خواهد کرد.
بنابراین پخت گوشت چه به روش کبابی چه آب پز با دمای بالا نه تنها مزه گوشت را خراب می کند بلکه سبب می شود اسیدهای آمینه موجود در بخش پروتئینی گوشت با کراتین قسمت بافت عضلانی ترکیب شده و ماده ای بنام آمین های هتروسیکلیک را تولید کند. گرچه این آمین های هتروسیکلیک به مقدار بسیار بسیار کم و جزئی تولید می شوند اما طبق نتایج بدست آمده از تجربیات آزمایشگاهی این آمین های هتروسیکلیلک داری خواص سرطان زایی قوی می باشند، به همین دلیل کباب کردن، برشته کردن و سرخ کردن گوشت گوسفندی مشکل زا هستند، به دلیل اینکه در این شیوه های پخت و پز دمای گوشت گوسفندی را تا درجه حرارت بسیار بالایی گرم می کنند و شرایط را برای تشکیل آمین های هتروسیکلیک فراهم می کنند و کباب کردن گوشت مشکل را چندین برابر می کند. پس در طبخ گوشت به میزان حرارت و شدت آن دقت کنید.
پس از خرید گوسفند زنده و ذبح آن توسط قصاب یا خرید از مراکز عرضه گوشت اگر قصد دارید مقداری از گوشت را در فریزر نگهداری کنید بهتر است ابتدا گوشت را به تکه های هم اندازه برش بزنید و بعد تکه های آماده شده را خوب بشویید، سپس تکه های گوشت که خوب خشک شد در کیسه های فریزر بگذارید و در فریزر نگهداری نمایید. چون گوشت هنگام فریز شدن شیره خود را به بیرون پس می دهد با شستن گوشت قبل از گذاشتن در یخچال امکان استفاده از شیره گوشت را خواهید داشت. در حالی که اگر گوشت شسته نشده باشد با شستن گوشت از فریزر بیرون آمده، شیره گوشت شسته می شود.
با تمام توصیفاتی که از گوشت گوسفندی ذکر کردیم. چنانچه گوشت با ادویه های مخصوص و با رعایت قوانین پخت آماده نگردد مصرف کنندگان لذتی از خوردن گوشت طبخ شده نخواهند برد. بنابراین حتما از ادویه های چون برگ بو، زردچوبه، دارچین، زیره سیاه و سایر ادویه های دلخواه و هماهنگ با طعم گوشت در مزه دار شدن هرچه بیشتر گوشت استفاده کنید.
گوشت گوسفند،بهترین نوع گوشت است که در غذاهای مردم ایران فراوان دیده می شود. گوشت با کیفیت، فواید زیادی دارد. شاید هنگام خرید گوشت گوسفند با کیفیت، نوع با کیفیت آن را تشخیص نمی دادید، در این مقاله شما را با عوامل موثر در کیفیت گوشت گوسفند آشنا خواهیم کرد.
سن گوشت، بر کیفیت گوشت گوسفند موثر است و بیشتر افراد با آن آشنا هستند. آیا می دانستید سن گوسفند اثر مهمی روی نرمی یا ترد بودن گوشت دارد؟ بنابراین بره بهترین و نرم ترین گوشت را دارد. گوسفند از زمان تولد تا 2 سالگی، گوشت نرم و لطیفی دارد .
غیر از سن، عوامل و موارد دیگری بر کیفیت گوشت گوسفند تاثیر می گذارند، همانطور که گوسفند گوشت نرمی دارد، رگ و پی نرمی هم دارا است که این نرمی باعث می شوند در مقابل حرارت مقاومت زیادی نداشته باشند. یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در لطافت و تردی گوشت گوسفند میزان املاح اسیدی موجود در آن است. گوشت گوسفندی دارای کیفیت است که ساعات قبل از ذبح را به خوبی استراحت کرده باشد و پس از ذبح تا حدود 24 ساعت مقدار اسیدیته گوشت افزایش یافته باشد، بنابراین گوشت با کیفیت، نرم و ترد خواهد شد.
عاملی موثر در کیفیت گوشت گوسفند
همه گوشت ها مقداری آب دارند اما هر چقدر چربی گوشت بیشتر باشد در میزان خونابه آن تاثیر دارد. به عبارتی دیگر گوشت های گوسفند با چربی بیشتر، آب بیشتری دارند. در بیشتر مواقع با نگهداری نادرست و انباشته کردن، گوشت خشک و بدون آب می شود.
یکی دیگر از عوامل موثر در کیفیت گوشت گوسفند
گوشت گوسفندی خوشمزه و خوش طعم است که سن و سال زیاد و به عبارتی بالغ باشد. پس گوشت گوسفندی بهترین مزه را دارد که بالغ باشد. اگر گوشت طعم ناخوشایند داشت، گوسفند در مدت 2 هفته قبل از ذبح تغذیه نادرست داشته است.
تاثیرگذار در مرغوبیت گوشت گوسفند
رنگ گوشت تازه هم مثل نرمی و لطافت گوشت به حال گوسفند قبل و بعد از ذبل وابسته است. اگر در زمان ذبح گوسفند حالت خستگی و یا هیجان زده داشته باشد، رنگ گوشت آن تیره می شود. در بیشتر مواقع گوشت گوسفند جوان در برابر با گوشت گوسفند پیر، روشن تر است. نحوه بسته بندی و نگهداری گوشت هم رنگ آن را به طور قابل ملاحظه ای تغییر می دهد. میزان چربی روی سطح ماهیچه ها به جوان بودن و همین طور غذا ی گوسفند در طول ماه های پیش از ذبح دارد. اما باید بدانید که میزان چربی گوشت در تمام نژادهای گوسفند، یکسان نیست. در هر صورت تغذیه درست، پرورش گوسفند زنده و نگهداری صحیح از آن در کیفیت آن تاثیری زیادی می گذارد.
در نهایت باید بدانید که گوشت گوسفند سالم خواص زیادی دارد، آسان هضم می شود و از نظر غذایی بسیار ارزشمند است. گوشت گوسفند تازه و با کیفیت خون ساز و تقویت کننده است و برای افراد دارای کمبود وزن و لاغر بسیار عالی است. کسانی که کمبود ویتامین دارند، با مصرف گوشت گوسفند می توانند نیاز خود به تمامی انواع ویتامین ها را تامین و برطرف سازند.
گوشت گوسفند آهن بسیار زیادی دارد و همچنین این گوشت حاوی موادی مانند منگنز، مس و سلنیم می باشد. گوشت گوسفند دارای مقادیر زیادی روی و ویتامین B12 است. اما باید بدانید بسیار چرب و افزاینده کلسترول و همچنین افزایش دهنده تریگلیسیرید خون است، بنابراین بیماران دیابتی و دارای ناراحتی های قلبی و همین طور افرادی دارای چربی خون بالا، سعی کنند این نوع گوشت را از رژیم غذایی خود حذف یا کم کنند. گوشت گوسفند دارای مقدار زیادی امگا 3 است. به گفته دانشمندان امگا 3 برای بیماران مبتلا به میگرن مفید است و از فشارهای روانی، افسردگی و اضطراب جلوگیری می کند.